Welke rol spelen agrariërs in de levering van duurzame energie?
Zelfvoorzienend zijn is één, maar kunnen zij ook als producent van duurzame energie een voorname rol gaan spelen? De mogelijkheden zijn er zeker, echter moet er wel steun komen wanneer men deze rol ziet weggelegd voor de gemiddelde landbouwer.
Naar schatting leverde de agrarische sector in 2018 al meer dan 15% aan groene energie voor de huishoudens in ons land. Nederland is zich steeds meer bewust van het feit dat onze groene energie nauw samenhangt met de duurzame kwaliteiten van de agrarische sector. Echter zijn we er nog lang niet wanneer het verduurzaming van Nederland betreft. De komende jaren zullen er nog veel meer kansen ontstaan en benut moeten worden om Nederland en met name de agrarische sector, te vergroenen.
Energieleveranciers zijn zich bewust van het aandeel dat boeren hebben in de verduurzaming van Nederland.
Opwekker, verbruiker en leverancier
Ook Energieleveranciers zijn zich bewust van het aandeel dat boeren hebben in de verduurzaming van Nederland. Men verwacht dat in de komende jaren minimaal 25% van onze duurzame energie afkomstig is van agrariërs. Met de inzet van bestaande en de komst van innovatieve mogelijkheden om zelf energie op te wekken, kan dat percentage zelfs nog veel hoger uitvallen.
Veel agrariërs gebruiken de opgewekte energie in eerste instantie voor het dagelijks verbruik in hun eigen bedrijf. De energie wordt gebruikt voor machines, de productie van gewassen, het koelen van opslagcellen en het voeren van dieren. De energie welke niet wordt gebruikt, het overschot, wordt via het net terug geleverd aan energiebedrijven. Deze energiebedrijven kunnen de terug geleverde energie op hun beurt weer verspreiden naar derden zoals particulieren en andere bedrijven. Op deze manier is de wisselwerking tussen enerzijds de agrarische sector en anderzijds de energieleveranciers weer een stapje verder.
Duurzaam delen op lokaal vlak
Om het lokale aspect uit te lichten zijn er al plannen waarbij agrarische energie-producten nabijgelegen woningen direct voorzien van duurzame energie. Nu zijn deze plannen nog kleinschalig, zodat alleen de directe omgeving kan worden voorzien. Met alle duurzame technische innovaties in het vooruitzicht zal dit gebied al snel opgeschaald worden.
Tijdens de wintermaanden hebben veel agrarische bedrijven elektriciteit nodig maar is er weinig zon. Omdat het in de winter en ook herfst meer waait dan in andere jaargetijden biedt een windmolen een prima oplossing.
Combineer Wind en Zon
Een mooi voorbeeld waarbij een agrarisch bedrijf zo goed als energieneutraal is en tevens als energie-producent kan worden beschouwt is een zogenaamde wind-zon combinatie. Veel boeren hebben naast een windturbine tegenwoordig ook zonnepanelen op één of meerdere schuren liggen.
Tijdens de wintermaanden hebben veel agrarische bedrijven elektriciteit nodig maar is er weinig zon. Omdat het in de winter en ook herfst meer waait dan in andere jaargetijden biedt een windmolen een prima oplossing. In de lente en de zomer is het net andersom, de zon schijnt vaker en feller, zodat tijdens deze periodes de zonnepanelen uitkomst bieden.
Zowel bij een overschot aan energie opgewekt door zon als wind kan er terug geleverd worden aan het net, waardoor andere partijen weer kunnen worden voorzien van duurzaam opgewekte energie. Op deze manier voorziet de boer niet alleen zichzelf maar ook derden van groene stroom dankzij een kleine windmolen op de boerderij.
Cablepooling
Een ander voordeel van een zon-wind combinatie is het zogenaamde ‘cablepooling’. Wanneer men voor de aanleg van een zonnedak een speciale kabel dient aan te leggen is de dikte van deze kabel vaak gebaseerd op de piek-momenten van het zonnedak welke slechts een aantal keren in de lente en zomer voorkomen. Op andere momenten, vooral in de zonarme maanden, wordt deze kabel niet optimaal benut.
Wanneer de zonnepanelen vlakbij een windturbine liggen kunnen beide duurzame bronnen via één kabel worden aangesloten. De momenten dat zowel zon als wind volop aanwezig is en de kabel voor een uitdaging stellen zijn uitermate zeldzaam en de productinstallaties zijn daar goed op af te stemmen. Zo kunnen zowel kleine als grote producenten van zonne-en windenergie veel geld besparen en tevens de aangelegde kabel optimaal benutten.
Wanneer de zonnepanelen vlakbij een windturbine liggen kunnen beide duurzame bronnen via één kabel worden aangesloten.
Niet alleen de producenten maar ook de netbeheerders zullen, gezien alle investeringen welke de noodzakelijke aanpassingen in het net met zich meebrengen, erbij gebaat zijn dat de kabels zo efficient en rendabel mogelijk benut worden. Minder kosten aan netverzwaring en onderhoud voor de netbeheerder, een slimmer gebruik van de bestaande infrastructuur en een toenemende CO2 besparing; het duurzame mes snijdt aan meerdere kanten.
De techniek staat voor niets en alle innovaties die de komende jaren op zullen duiken zorgen ervoor dat er voldoende mogelijkheden zijn voor agrarische bedrijven om nog eenvoudiger energieneutraal te worden en tevens derden te voorzien van duurzame energie.
Delen is vermenigvuldigen
Het is vooral een financiële discussie. Investeringen in verduurzaming zijn vaak groot en alles uit eigen zak betalen is vaak niet mogelijk. Daarom is medewerking vanuit de overheid met behulp van subsidies een must. Krijgen de boeren de benodigde hulp om daadwerkelijk te investeren in mogelijkheden waardoor men naast zelfvoorzienend ook in staat is groene energie te leveren aan derden? Het probleem van de overheid, de uitputting van onze huidige grondstoffen voor het opwekken van energie, zou voor een groot deel opgelost worden.
Volksmolen Zijpe produceert 100.000 kWh binnen 4 maanden!
Slechts 4 maanden heeft het geduurd!
De Volksmolen op het Windpark Zijpe heeft de grens van 100.000 kWh gepasseerd! De molen is op 1 November 2019 geïnstalleerd en mede door de vele wind rijke weken is deze productie mijlpaal bereikt.
Via een SCADA monitoringssysteem wordt de molen sinds de installatie live gevolgd. Het was dan ook een mooi moment toen de 100.000 kWh werd gepasseerd.
Windkavels
De naam “Volksmolen” voor de windmolen op het Windpark Zijpe komt voort uit het feit dat deze door de lokale gemeenschap is gefinancierd. WES heeft in samenwerking met Kennemerwind (coöperatieve-eigenaar van Windpark Zijpe) het Volksmolen-project opgestart. Het doel van dit project was om 1 van de 3 stilstaande molens op het Windpark Zijpe te vervangen door middel van burgerparticipatie op basis van de Postcoderoosregeling.
De lokale gemeenschap uit onder andere Burgerbrug, Schoorl, Bergen, Groet, Petten, Koedijk en Warmehuizen kon via de aankoop van zogenaamde “Windkavels” bijdragen aan de financiering van de Volksmolen. Waarbij ze zelf 15 jaar lang vrijstelling kregen van de energiebelasting op elektriciteit, een garantie voor goedkope groene energie, die lokaal geproduceerd is. De verkoop van de Windkavels ging snel, waaruit blijkt dat lokale duurzaamheid leeft in deze omgeving.
Goed nieuws voor toekomstige projecten!
De Postcoderoosregeling word in 2021 in een nieuw jasje gestoken. Waar de huidige regeling gebaseerd is op de vrijstelling van energiebelasting, zal de nieuwe regeling een subsidie worden op basis van de productie kilowattuur van hernieuwbare stroom. Binnenkort volgt er een blog met meer informatie over de nieuwe Postcoderoosregeling. Houdt onze kanalen in de gaten voor updates!